Skip to contentSkip to left sidebar Skip to right sidebar Skip to footer

Pika Turistike Njësitë

Kanioni Dopaj dhe Shpella e Popës, natyrë dhe histori

Kanioni i Dopajt, shpesh i njohur edhe si Kanioni i Gjormit, ndodhet pranë fshatit Dopaj, në zonën e Elbasanit. Ai përfshin një sipërfaqe të gjerë me shkëmbinj, lumenj të vegjël dhe formacione natyrore që krijojnë një peizazh të mrekullueshëm dhe të paprekur. Zona ofron një përzierje të bukur mes natyrës, terrenit malor dhe formacioneve gjeologjike të jashtëzakonshme.
Afër kanionit gjendet edhe Shpella e Popës, një atraksion më pak i vizituar, që i shton dimension eksplorimit natyror dhe historik. Terreni karstik dhe guvat natyrore e bëjnë këtë zonë të veçantë për vizitorët që kërkojnë të përjetojnë një kombinim të ecjes, eksplorimit të shpellave dhe natyrës së paprekur.

Kanioni dhe shpella ruajnë vlera të rëndësishme natyrore dhe kulturore. Gurra e Dopajit, burimi i pastër i ujit që del mes shkëmbinjve, krijon një atmosferë freskie dhe qetësie, ndërsa muret e larta shkëmbore të kanionit krijojnë një peizazh spektakolar, ku drita dhe hije ndërthuren magjikisht. Shpella e Popës ruan histori dhe legjenda vendase, duke ofruar një ndjesi të veçantë për ata që e vizitojnë.

Zona e Kanionit të Dopaj dhe Shpellës së Popës është ideale për vizitorë të të gjitha moshave, që duan të lidhen me natyrën dhe të eksplorojnë bukuritë e fshehura të Shqipërisë. Përveç bukurisë natyrore, këto vende ofrojnë mundësinë për të krijuar kujtime të paharrueshme dhe për të zbuluar histori dhe rrëfime nga banorët dhe legjendat lokale.

Vizita këtu mund të shoqërohet me relaksim pranë burimeve të ujit, dhe një ndjesi të veçantë qetësie në kontakt me natyrën. Kanioni i Dopajit dhe Shpella e Popës janë një shembull i mrekullueshëm i trashëgimisë natyrore të zonës së Elbasanit, duke ofruar një përvojë unike që lidh vizitorin me historinë dhe natyrën.

Shelcan: Porta e Shpatit dhe pasuria ikonografike e Onufrit

Në hyrje të krahinës së Shpatit, vetëm rreth 7 kilometra nga qyteti i Elbasanit, ndodhet Shelcani, një fshat i qetë dhe piktoresk, që përfaqëson ndërthurjen e harmonishme mes natyrës, historisë dhe artit fetar.
I pozicionuar në një zonë kodrinore me pamje të gjerë drejt luginës së Shkumbinit, Shelçani është një destinacion që ngjall interes si për vizitorët që kërkojnë qetësi dhe natyrë, ashtu edhe për ata që duan të zbulojnë trashëgiminë shpirtërore e kulturore të Elbasanit.

Krenaria e fshatit është Kisha e Shën Kollit, e ndërtuar në shekujt XV–XVI dhe e shpallur Monument Kulture i Kategorisë së Parë.

Në muret e saj ruhen afreske të rralla të piktorit të madh Onufri dhe të nxënësit të tij Kostandin Shpataraku, që përbëjnë një dëshmi të jashtëzakonshme të artit ikonografik shqiptar. Ngjyrat e ndezura, kompozimet e pasura dhe shprehjet e figurave në këto afreske e bëjnë kishën një galeri arti të gjallë, të vendosur mes gjelbërimit të kodrave të Shpatit.
Për studiuesit dhe vizitorët, kjo kishë është një udhëtim në kohë, ku arti, besimi dhe identiteti kombëtar ndërthuren në mënyrë unike.

Prej shekujsh, Kisha e Shën Kollit ka qenë jo vetëm vend besimi, por edhe simbol i qëndresës shpirtërore e kulturore të banorëve të zonës së Shpatit.

Kisha e Shën Kollit, përveç vlerave të mëdha artistike, përfaqëson edhe rezistencën e trashëgimisë shpirtërore shqiptare. Pavarësisht kalimit të shekujve, ajo mbetet një dëshmi e besimit dhe e mjeshtërisë së artit bizantin shqiptar.
Sot, kjo kishë vazhdon të jetë një qendër pelegrinazhi dhe destinacion turistik, ku vizitorët mahniten nga mjeshtëria e Onufrit dhe historia që përcjell çdo gur e afresk i saj.

Përveç vlerave historike, Shelcani ofron një peizazh të gjelbër e të qetë, me rrugë të ngushta fshati, shtëpi të vjetra karakteristike dhe mikpritje tradicionale.

Pozicioni gjeografik e bën Shelcanin një pikë ndalese ideale për ata që nisen drejt fshatrave të tjerë të Shpatit apo drejt maleve përreth, ku natyra ofron shtigje të bukura për ecje dhe eksplorim.
Bashkia Elbasan, në bashkëpunim me institucionet përkatëse të trashëgimisë kulturore, synon ta përfshijë Shelcanin në itineraret turistike kulturore të qytetit dhe të nxisë restaurimin e plotë të kishës për ta kthyer në një qendër të vizitueshme nga turistët vendas dhe të huaj.

Me bukurinë natyrore, vlerat historike dhe artin e rrallë që ruan, Shelcani është porta e artë e Shpatit, një vend që tregon historinë e qytetërimit dhe të shpirtit shqiptar.

Vizita në këtë fshat është një përvojë që bashkon qetësinë e natyrës me madhështinë e kulturës dhe që e vendos Elbasanin mes destinacioneve më të pasura me trashëgimi në Shqipëri.

Tregan: Oazi termal dhe natyror i Elbasanit

Vetëm 20 minuta larg qytetit të Elbasanit, Tregani është një destinacion i qetë dhe plot bukuri natyrore, i njohur për llixhat termale, peizazhet e gjelbëruara dhe mikpritjen tradicionale të banorëve. Është vendi ideal për t’u shkëputur nga rutina dhe për të shijuar një ditë relaksi në natyrë.

I rrethuar nga kodra të buta e pamje panoramike mbi luginën e Shkumbinit, Tregani ofron shtigje të bukura për ecje, piknikë dhe eksplorim. Ajri i pastër dhe qetësia e zonës e bëjnë atë një vend të preferuar për vizitorët që kërkojnë paqe dhe natyrë të paprekur.

Një nga pasuritë më të çmuara të Treganit janë banjat termale, të njohura për vetitë e tyre kurative dhe relaksuese. Ujërat e ngrohtë e të pasur me minerale ndihmojnë në trajtimin e sëmundjeve reumatizmale, të lëkurës dhe të frymëmarrjes. Në zonë veprojnë hotele dhe shtwpiza që ofrojnë banja termale, masazhe dhe ushqim tradicional. Baltoterapia, një trajtim i njohur natyral, është veçanërisht e kërkuar për efektet e saj në lëkurë.

Tregani njihet për produktet e tij bio dhe gatimet tradicionale. Kultura e mikpritjes është pjesë e identitetit të këtij fshati, që ruan me krenari zakonet dhe vlerat e trashëguara brez pas brezi.

Tregani është pjesë e “Paketës së Maleve”, një strategji që synon të zhvillojë turizmin malor dhe kurativ në Bashkinë Elbasan. Investimet në infrastrukturë, në bizneset familjare dhe në promovimin e potencialit natyror do të mbeten prioritare, pasi “çdo investim në këtë zonë përkthehet në më shumë vizitorë dhe më shumë mundësi për komunitetin.

Fondi Shqiptar i Zhvillimit dhe Bashkia Elbasan po bashkëpunojnë për përmirësimin e rrugëve, ngritjen e qendrave moderne turistike dhe profilizimin e destinacioneve të turizmit natyror, aventurës dhe shëndetit.

Tregani konfirmon se turizmi shëndetësor nuk është vetëm një pasuri natyrore, por një motor i fuqishëm ekonomik që po tërheq investime dhe vizitorë nga e gjithë Shqipëria dhe rajoni.

Funari: Xhevahiri i malësisë së Elbasanit

Vetëm 25 kilometra larg qytetit të Elbasanit, Funari shtrihet mes shtatë maleve dhe përshkohet nga tre përrenj të kristaltë, Zaranika, Kusha dhe Zalli i Korrës, duke krijuar një peizazh të mahnitshëm.
Pyjet e dendura me pisha dhe dushk, liqenet e qeta dy brenda fshatit dhe dy të fshehur pas maleve përreth, dhe rrugët që ngjiten me kujdes mbi brinjët malore e bëjnë këtë zonë një perlë të vërtetë turistike, ku çdo vizitor mund të gjejë qetësi, relaks dhe aventurë.

Dikur e vështirë për t’u arritur për shkak të infrastrukturës së amortizuar, Funari tani është i lidhur me rrugë të rregulluara që mund të përshkohen brenda një ore, falë investimeve të Bashkisë së Elbasanit, të cilat kanë përfshirë asfaltim, dhe përmirësim të rrjetit elektrik.

Për të arritur në Funar, udhëtimi kalon përmes Gurores së Letanit, një pikë karakteristike e rrugës, dhe tunelit që lidh fshatin Letan me Funarin, duke e bërë kalimin më të lehtë dhe piktoresk dhe duke ofruar një përvojë unike gjatë udhëtimit në këtë zonë malore.

Funari është gjithashtu një vend me histori dhe trashëgimi të pasur. Figura të shquara lokale, si Selim Meta nga Balza dhe Isuf Deliu nga Mollagjeshi, kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në jetën dhe edukimin e komunitetit, ndërsa Mulliri i Ndreut, mbi 100 vjet i vjetër dhe ende funksional, është dëshmi e punës dhe traditave të fshatarëve që kanë kaluar breza.

Funari ofron një gamë të gjerë aktivitetesh për vizitorët, mund të shijoni shëtitje të qeta me kajak në liqene, rafting gjatë pranverës kur ujërat janë më të bollshëm, ecje në shtigjet malore të shënuara, kamping apo piknik pranë natyrës. Bujtinat moderne që janë ndërtuar në zonë ofrojnë mikpritje të ngrohtë dhe mundësinë për të shijuar gatimet tradicionale të Funarit, duke kombinuar relaksin me shijen autentike të zonës.

Përveç zhvillimit të infrastrukturës dhe promovimit të turizmit, Funari ka fituar edhe një rëndësi të veçantë në kalendarin festiv të Bashkisë së Elbasanit. Shpallja e një dite feste, e cila festohet çdo vit, është një hap i rëndësishëm për të promovuar turizmin, kulturën dhe traditat lokale, duke e kthyer vizitën në Funar jo vetëm në një aventurë natyrore, por edhe në një përvojë kulturore të pasur dhe festive.

Maja e Korrës dhe zona përreth po zhvillohen gjithashtu si destinacion për sportet e aventurës, duke ofruar mundësi për ecje, kamping, rafting dhe kajak.

Kombinimi i natyrës së paprekur, ajrit të pastër, mikpritjes së bujtinave dhe gatimeve tradicionale e bën Funarin vendin ideal për fundjavë relaksuese, aventurë ose zbulim kulturor. Ky rajon i veçantë është shembull i një zone që ka arritur të bashkojë histori, natyrë, traditë dhe investime moderne në një eksperiencë të vetme, duke i dhënë çdo vizitori një përvojë të paharrueshme në zemër të malësisë elbasanase.

Lleshani, fshati i lashtë me histori dhe arkeologji të pasur


Në zemër të Shpatit, vetëm 15 km larg Elbasanit, fshihet Lleshani, një fshat me histori mijëvjeçare, ku natyra dhe trashëgimia kulturore bashkohen në një peizazh magjik. Nga rrënojat e kalasë së Gurit deri te legjendat e Dushkut të Lleshanit, çdo gur dhe çdo shteg flet për një qytetërim të lashtë që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e Shqipërisë.

Lleshani shtrihet në një lartësi mbi 1200 metra mbi nivelin e detit, mes maleve që rrethojnë Elbasanin në lindje. Pozicioni i tij strategjik e ka bërë dikur një pikë të fortë mbrojtjeje dhe rezistence ndaj pushtimeve të huaja. Sipas burimeve historike, në këto anë është luftuar “vënçe”, ndërsa otomanët nuk arritën kurrë të shtrinin plotësisht regjimin e tyre.

Në majën shkëmbore ndodhen rrënojat e kalasë së Lleshanit, një fortifikim i lashtë që dëshmon për një vendbanim të hershëm me rëndësi strategjike dhe tregtare. Aty janë zbuluar fragmente qeramike dhe gurë të punuar, dëshmi të një aktiviteti të dendur që nga periudha e bronzit të vonë e deri në Mesjetë.

Rreth viteve 1500, në fshat u ngrit Kisha e Shën Mërisë, një monument i veçantë për arkitekturën dhe vlerën shpirtërore që mbartte. Përballë saj ngrihej kështjella ku gjenin strehë karvanet e rrugës antike “Via Egnatia” dhe pelegrinë të shumtë. Edhe pse sot kisha është në rrënoja, vendi mbetet i shenjtë dhe vizitohet çdo vit nga banorët dhe pelegrinët në fund të gushtit.
Pak para qendrës së fshatit, ndodhet Dushku i Lleshanit, një pemë e lashtë me histori të rrëfyer brez pas brezi. Sipas legjendës, aty u varros një foshnje e etur dhe e lodhur nga një familje udhëtarësh, dhe mbi varrin e saj u rrit filizi i dushkut që sot është monument natyre. Banorët e zonës ruajnë këtë histori si simbol të kujtesës, jetës dhe besës, duke e kthyer vendin në një pikë të dashur për vizitorët.

Në majën e kodrës ku sot qëndrojnë rrënojat e Kalasë, dikur lulëzoi një vendbanim ilir i fortifikuar, i datuar në shekullin XII para erës sonë, në epokën e bronzit të vonë. Në shtresat arkeologjike janë zbuluar elementë të periudhës së hekurit dhe gjurmë të një kulture të përbashkët me fiset ilire. Vendndodhja strategjike mes maleve të Shpatit dhe rrugëve që lidhin jugun me veriun, e bëri Lleshanin një nyje lidhjeje dhe tregtie që për shekuj bashkonte kulturat dhe njerëzit.

Kalaja e Gurit, e ndërtuar me blloqe të mëdha guri që edhe sot qëndrojnë të forta, ka qenë jo vetëm strehë mbrojtjeje, por edhe qendër kulti dhe tregtie. Brenda mureve të saj janë gjetur fragmentë qeramike, enë balte, gurë të punuar dhe objekte bronzi që dëshmojnë një jetë të organizuar qytetare dhe fetare. Në vitet ’70, gjatë gërmimeve arkeologjike, u zbulua një thesar i jashtëzakonshëm me rreth 3,000 monedha antike, të vendosura në dy enë bronzi. Monedhat i përkasin periudhave të ndryshme, nga qytete greke, ilire dhe romake, duke dëshmuar lidhje të gjera tregtare dhe kulturore. Mes tyre u gjet edhe një monedhë romake e vitit 61 para erës sonë, që ndihmoi studiuesit të datonin fshehjen e thesarit.

Materialet e gjetura përfshijnë gjithashtu figura terrakote që paraqesin kokën e lopes, simbol i pjellorisë , dhe objekte artistike, të cilat tregojnë se Lleshani ka qenë një qendër kulti, tregtie dhe arti. Cdo gur dhe çdo copëz qeramike flet ende me zërin e kohës, duke ruajtur kujtesën e një qytetërimi të lashtë që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e Elbasanit dhe të gjithë Shqipërisë.

Një vizitë në Lleshan nuk është thjesht një udhëtim drejt një kalaje të vjetër, është një takim me fillimin e historisë. Kur ngjitesh në kodrën e Gurit dhe sheh horizontin e gjelbër të Shpatit, kupton pse ilirët zgjodhën këtë vend për të jetuar dhe për të adhuruar zotat e tyre. Në pranverë, pyjet mbushen me lule dhe aromë sherebele, ndërsa në vjeshtë gjethet e arta e kthejnë gjithë zonën në një tablo që flet me gjuhën e lashtësisë.

Bukaniku

Shpati në lartësi: Një udhëtim drejt majës së Bukanikut

Në zemër të Shpatit, vetëm pak kilometra larg Elbasanit, shtrihet Gjinari, porta drejt majës së Bukanikut dhe një nga udhëtimet më mbresëlënëse malore të kësaj zone.
Rruga nga Elbasani drejt Gjinarit është rreth 21 kilometra, një udhëtim i shkurtër me makinë që zgjat rreth 35 minuta. Rruga e ngushtë me kthesa të shumta e bën udhëtimin plot pamje mahnitëse. Pyjet e dendur, ajri i pastër dhe aromat e lëndinave të freskëta të japin ndjesinë se po hyn ngadalë në një botë tjetër, larg zhurmës së qytetit.
Në rreth 900 metra lartësi mbi det, ndodhet qendra e fshatit Gjinar, një prej zonave më të njohura malore të krahinës së Shpatit. Prej këtu nis udhëtimi drejt majës së Bukanikut, një shteg që përfshin rreth 5.7 kilometra në një drejtim dhe një disnivel prej 900 metrash, me majën që ngrihet në 1831 metra mbi nivelin e detit.
Fillimi i rrugës është i butë e i qetë. Kalon nëpër një pyll me pisha të larta që lëkunden lehtë nga era, ndërsa drita e diellit shpon kurorat e tyre dhe krijon rrugica të ndritshme mbi dhe. Aroma e rrëshirës dhe qetësia e pyllit e bëjnë çdo hap të këndshëm.
Në një pikë panoramike, Gjinarin e sheh si një fshat të vogël që humbet mes gjelbërimit, ndërsa përtej tij, fushat e Elbasanit duken si një qilim i shtrirë nën dritën e diellit. Është pamja e parë që të bën të ndalosh për të vlerësuar madhështinë e natyrës.
Më tej, shtegu të çon drejt vendit të quajtur “te Sharret”, ku ndodhet një burim i mrekullueshëm uji që del nga shpatet e Bukanikut, aq i pastër dhe aq i ftohtë sa të zgjon çdo qelizë. Tingulli i ujit që përplaset mbi gurë i jep udhëtimit një ritëm të qetë dhe të harmonishëm.
Pas “Sharreve”, rruga bëhet më e pjerrët, duke kaluar nëpër një pyll mahnitës me ahe dhe pisha që krijojnë një korridor natyror plot hije e aromë druri. Në këtë pjesë, bora fillon të shfaqet, fillimisht në copa të vogla që shkëlqejnë nën diell, e më pas gjithnjë e më e dendur sa ngjitesh më lart. Shtegu bëhet më i bardhë dhe pamjet më madhështore, ajri i ftohtë e i pastër të jep forcë për të vazhduar.
Në rreth 1500 metra lartësi ndodhet Liqeni i Bukanikut, një perlë e fshehur e natyrës. Uji i tij i kthjellët reflekton majat përreth, ndërsa në buzë të liqenit bora shpesh qëndron edhe në pranverë. Ky është vendi ku ndien qetësinë absolute të malit, përpara ngjitjes finale drejt majës.
Segmenti i fundit është më i pjerrët, me rreth 330 metra disnivel, dhe kërkon durim e qëndrueshmëri. Maja e Bukanikut ngrihet në 1831 metra mbi nivelin e detit.
Nga këtu pamja është e mahnitshme, poshtë shtrihet Gjinari, përtej duken kreshtat e Shpatit dhe majat e Tomorrit që humbasin në horizont. Ajri është i ftohtë, i dendur dhe i pastër, ndërsa ndjesia që përjeton në majë është ajo e plotësisë dhe përbashkimit me natyrën.
Zbritja ndjek të njëjtin shteg, duke kaluar sërish pranë liqenit dhe pyjeve të bukura të Shpatit. Rrugës, bora nën diell fillon të shkëlqejë, pylli mbushet me aromën e tokës së lagur dhe ndien se çdo hap të ka çuar më afër një përvoje të rrallë.
Në kthim drejt Elbasanit, rruga përmes maleve duket më e qetë dhe më e lehtë. Brenda vetes mbart aromën e pyllit, tingullin e burimeve dhe kujtimin e një dite të kaluar mbi re, në majën e Bukanikut, aty ku natyra të kujton se bukuritë më të mëdha janë shpesh më afër nga sa mendojmë.
Në majën e Bukanikut, në 1831 metra mbi nivelin e detit, ndihesh sikur je shumë afër qiellit. Aty ku ajri është më i pastër dhe horizonti hapet pa fund, çdo frymëmarrje të kujton se qetësia e vërtetë gjendet në natyrë. Një vend ku koha ndalon dhe gjithçka përreth duket më e pastër, më e gjallë, më e afërt me shpirtin.
Nga këtu, kupton se Elbasani nuk është vetëm qendër historike, por edhe portë drejt lartësive që frymojnë qetësi.

Shushica, fshati që vjen nga lashtësia

Shushica është një nga fshatrat më të njohur të rrethit të Elbasanit, i shtrirë në juglindje të qytetit, në anën e majtë të lumit Shkumbin. Ky vendbanim, i vendosur mes fushës dhe kodrave përreth, ka qenë pjesë e rëndësishme e komunikimit të lashtë, pasi aty kalonte dikur rruga e famshme “Egnatia”, gjurmët e së cilës shihen ende sot.

Emri i Shushicës mban në vetvete një histori të lashtë. Gojëdhënat popullore dhe studimet etimologjike tregojnë se mund të vijë nga sllavishtja e periudhës së pushtimit bullgar, ku “Shushicë” nënkupton “vend me ujë”. Ky shpjegim lidhet natyrshëm me faktin se zona ka vendburime të shumta ujore.

Dikur fshati ka qenë i krishterë, dhe besimin e ndërroi pas pushtimit turk, në vitin 1595. Toponime si “Katundi i Vjetër” dhe “Kaurresha” dëshmojnë për kishën e hershme të ndërtuar aty, duke mbajtur gjallë kujtesën e rrënjëve të krishtera të fshatit.

Shushica është një nga zonat e pakta të maleve bashkë me Byshekun, duke ofruar një kombinim unik të fushës së gjërë dhe relievit malor. Me një sipërfaqe prej 88 km² dhe klimë të përshtatshme për florën dhe faunën, ajo përfaqëson një potencial të madh natyror dhe mjedisor. Shkolla e Shushicës është një nga më të mëdhatë në zonat rurale, duke shërbyer si qendër arsimore për breza të tërë.

Buzë Shkumbinit, përballë Byshekut të mrekullueshëm, fshati shijohet si një vend ku natyra dhe tradita ndërthuren: flladi i freskët, uji i ftohtë si brisk dhe rrapet legjendarë që ruajnë kujtime shekullore. Bysheku, me peizazhet e tij dhe flladin ledhatues, është gjithashtu një pikë turistike e njohur e Shushicës, që tërheq vizitorë nga i gjithë rajoni.

Shushica është përfshirë mes katër zonave prioritare për zhvillim nga Këshilli Bashkiak i Elbasanit, përkrah Gjinarit, Funarit dhe Treganit. Ky vendim e bën pjesë të “Paketa e Maleve”, një strategji zhvillimi që synon të nxjerrë në pah potencialin ekonomik, turistik dhe mjedisor të zonave rurale dhe malore për qytetin dhe rajonin.

Kryetari i Bashkisë, Gledian Llatja, pohon se “Shushica ofron potencial të jashtëzakonshëm natyror dhe turistik. Me investimet që kemi kryer, duke filluar nga asfaltimi i rrugëve e deri te përmirësimi i infrastrukturës, ky fshat po kthehet në një pikë referimi jo vetëm për banorët, por edhe për vizitorët dhe zhvillimet e ardhshme të Paketa e Maleve.”

Asfaltimi i rrugëve dhe përmirësimi i infrastrukturës kanë bërë që lidhja me qytetin të jetë më e shpejtë, duke e afruar fshatin me zhvillimet urbane dhe mundësitë e reja ekonomike e turistike.

Një tjetër element i rëndësishëm që e lidh Shushicën me të tashmen moderne është afërsia me Auto-Moto Parkun e Elbasanit, një qendër sportive që do te tërheq vizitorë nga i gjithë vendi. Ky fakt do ta kthejë fshatin në një pikë referimi jo vetëm për historinë e tij të lashtë, por edhe për turizmin aktiv dhe jetën moderne.

Nga rruga Egnatia e lashtësisë te investimet bashkëkohore dhe Paketa e Maleve, nga kujtimet e kishave të hershme, Shushica mbetet një fshat që bashkon të shkuarën dhe të ardhmen. Me një natyrë të pasur, histori të thellë dhe zhvillime të reja, ajo është shndërruar në një zonë ku lashtësia dhe moderniteti ecin krah për krah, duke reflektuar vizionin e drejtuesve lokalë për zhvillim të qëndrueshëm.  

Busheku: Trashëgimi e lashtë dhe bukuri natyrore pranë Elbasanit

Vetëm gjashtë kilometra në jug të qytetit të Elbasanit, në luginën e bukur të Shkumbinit, shtrihet Busheku, një ndër perlat natyrore dhe historike të kësaj zone. I njohur dikur si një prej pikave më të preferuara për elbasanasit, ky vend ruan ende magjinë e tij, mes gjelbërimit, ujërave të kristaltë dhe historisë shekullore që mbart.

Emri i Bushekut, që në dokumentet osmane përmendet si Buzurshek, mendohet të ketë prejardhje nga shprehja “buzë sheut”, pra, buzë rrjedhës së lumit Shkumbin. Kjo rrugë ka qenë pjesë e itinerarit të lashtë të Rrugës Egnatia, ku karvanë tregtarësh ndalonin për t’u çlodhur e për të furnizuar kafshët e tyre. Arkeologët kanë gjetur këtu gjurmë të një kishe të hershme, që dëshmon për historinë e gjatë dhe rolin shpirtëror të këtij vendi. Jo shumë larg ndodhet edhe Kisha e Shën Thanasit, një monument kulture që ruan vlera të rralla fetare dhe arkitekturore për zonën.

Burimi karstik i Bushekut është një nga atraksionet më të veçanta të zonës. Uji i tij i ftohtë e i kristaltë, me prurje rreth 70 litra në sekondë, buron rrëzë një shkëmbi të madh dhe formon pak më tej një rezervuar të vogël, mjaft të frekuentuar gjatë verës nga notarë e vizitorë. Rreth burimit ngrihen rrapet shekullorë, që me hijen e tyre natyrale ofrojnë freski dhe qetësi për pushuesit. Sipas një gojëdhëne të vjetër, këta rrape kanë mbirë nga hunjtë ku kalorsia turke dikur kishte lidhur kuajt, në përgatitje të një sulmi ndaj Sopotit.

Përveç pasurive natyrore e historike, Busheku është edhe një vend i gjallë kulturash e traditash. Banorët e njohin për mikpritjen dhe tolerancën fetare, ndërsa vizitorët gjejnë aty ushqime bio e gatime tradicionale në lokalet që rrethojnë burimin. Pylli i Zabelit dhe shtigjet përreth ofrojnë mundësi për ecje në natyrë, duke e bërë këtë destinacion ideal për një ditë të qetë larg zhurmës urbane.

Sot, me zhvillimin ekonomik dhe kulturor të Elbasanit, Busheku po i kthehet sërish vëmendjes që meriton. Vitet e fundit kanë nisur investime në infrastrukturë dhe ndërhyrje për përmirësimin e mjedisit, duke i hapur perspektiva të reja turizmit vendas.
Në prag të qytetit, mes historisë, legjendës dhe natyrës, Busheku mbetet një thesar që pret të zbulohet sërish nga brezat e rinj dhe turistët e huaj.