Author: Bashkia Elbasan

Në Forumin Dëgjesë, të fundit për projektin ambicioz të Automoto Park Albania, brenda Automotive Fair Albania,  i cili ka nisur punimet në qytetin e Elbasanit, ka marrë pjesë edhe kryetari i Bashkisë Gledian Llatja, i cilësuar nga paneli si një nga mbështetësit kryesor të ndërtimit të Automoto Parkut. Në këtë panel kanë referuar edhe Blendi Gonxhe, drejtor i DPSHTRR, një nga iniciatorët e këtij projekti të madh, si edhe Niko Leka president i Federatës Shqiptare të Automobilizmit. Për kryetarin e Bashkisë së Elbasanit Gledian Llatja, ndërtimi i këtij “gjigandi” në Elbasan është një ëndërr e shumëpritur e cila së shpejti do të kthehet në realitet. I pyetur se çfarë benefitesh do të sjellë në Elbasan Automoto Parku, si nga ana ekonomike, por edhe për turizmin në përgjithësi, Z. Llatja pohon se ” për nga vetë pozita gjeografike, Elbasani është një nga lokacionet më të përshtatshme për ngritjen e Automoto Parkut. Ndodhemi një orë larg Aeroportit ” Nënë Tereza”, dhe po rreth një orë larg portit të Durrësit. Zona ku edhe u vendos që të bëhej ky investim i madh, poshtë Krastës është një vend perfekt dhe që ka akses në infrastrukturë. Ka qenë një punë e madhe e stafit të Bashkisë dhe DPSHTRR , kishte edhe vonesa, pasi u ndryshuan të gjitha planet urbanistike, u bënë projektet e pritave lumore, kaluam shumë hallka, dhe sot jemi gati. Tashmë kemi edhe financat, dhe po ecim me punimet”, pohon Llatja.  

Sipas tij, ky projekt do të jetë një magnet i fortë në qendër të Elbasanit, si nga ana ekonomike, por edhe ajo e turizmit.

” Projekti, është një spunto që i jepet ekonomisë së Elbasanit, pasi ne kemi fabrika që janë për prodhimin e pjesëve të makinave në Elbasan. Kemi shkolla të mesme profesionale  Qendrën e Formimit Profesional, kemi mekanikë shumë të mirë,  kemi kapacitetet për të nxjerrë klasën e shërbimeve që do t’i duhet infrastrukturës, komplet pistës, por kemi edhe mundësi për zhvillimin e turizmit.  Elbasani ka një kulinari shumë të pasur tradicionale, kemi kalanë fushore, por edhe Funarin dhe Gjinarin malor, të cilët tërheqin shumë turistë. Automotoparku do të jetë një magnet i fortë në qendër të Elbasanit për t’i dhënë një zhvillim të gjithë turizmit rajonal.  

  Edhe zhvillimi ekonomik që do të sjellë vetë pista do të jetë shumë e mirë për Elbasanin por edhe Shqipërinë e Mesme. Ne kemi kushtet që të zhvillojmë edhe servisin e mjeteve në Elbasan. Edhe qendra e re që do të bëhet ajo e DSHPTR si edhe qendra e panairive do të jetë një magnet i madh për Elbasanin”, shtoi Llatja. Lajmi i mirë për Elbasanin si pasojë e ndërtimit të Automoto Parkut është edhe fakti se pas ndërtimit të qendrës së re të DSHPTR – së, godina aktuale do të kalojë në pronë të Bashkisë së Elbasanit ku në një të ardhme të afërt lagja ku edhe ndodhet qendra aktualisht do të rikthehet në një institucion arsimor, për komunitetin me shumicë rome, por edhe për fëmijët e lagjes “5 Maji”. Automoto Parku, është një hap historik për automotorizimin shqiptar, për nxitjen e talenteve të timonit në kushte sigurie, për zhvillimin e programeve mbi sigurinë rrugore dhe automotosportin, si dhe për promovimin e kulturës Retro e të komunitetit automotiv! Do të jetë një medalion për të gjithë qarkun e Elbasanit, por edhe për Shqipërinë e Mesme. Investimi përfshin edhe kompleksin e ri të DRSHTRR Elbasan me Qendrën e re të Kontrollit Teknik (kolaudimi), dedikuar shërbimeve të transportit rrugor!  

 Projekti financohet nga fondet e DPSHTRR-MIE në bashkëpunim me Bashkinë e Elbasanit dhe me mbështetjen e Qeverisë Shqiptare, nën kujdesin e veçantë të Kryeministrit Edi Rama.  

Në  konferencën  për decentralizmin dhe performancën e qeverisjes vendore, me kryetarët e Bashkive të vendit, ku i pranishëm ishte edhe kryeministri Edi Rama, Bashkia Elbasan u vlerësua si një nga bashkitë me performancën më të mirë në vend.  

Në panel ka qenë i pranishëm edhe kryetari i Bashkisë së Elbasanit Z.Gledian Llatja i cili ka referuar rreth ” ecurisë së decentralizimit nga këndvështrimi i qeverisjes qëndrore dhe asaj vendore”.  

Në fjalën e tij Kryetari i Bashkisë së Elbasanit është ndalur tek qeverisja vendore, performanca e qeverisjes lokale, dhe si mund ta bëjmë decentralizimin një sukses.  

Fjala e Kryetarit të Bashkisë në Konferencën për Decentralizimin dhe Performancën e Qeverisjes Vendore  

” Gjatë dekadës së fundit, ka ndodhur një ndryshim në kuptimin e decentralizimit. Qeverisja vendore kaloi në një proçes decentralizimi duke synuar fuqizimin e saj dhe rritjen e cilësisë dhe efiçencës së shërbimeve që ajo ofron.  

Fokusi tani është më shumë në shtytësit aktualë politikë të decentralizimit, reformat dhe aftësinë e tyre për të ndihmuar në çlirimin e potencialit të territoreve në mënyrë që në mënyrë efektive të luftohen pabarazitë, të mundësohet zhvillimi ekonomik dhe hapja e vendeve të punës si edhe adresimi i sfidave të tjera urgjente të zhvillimit.  

Megjithatë, në mënyrë tipike, performanca e qeverisjes lokale kufizohet nga një sërë faktorësh: burime të kufizuara financiare, mbivendosje kompetencash, nevoja për ngritjen e kapaciteteve institucionale etj.  

Mësimi më bindës i përvojave të fundit të decentralizimit është se të gjithë elementët e reformës duhet të sinkronizohen. Për ta bërë decentralizimin një sukses kërkohet ndërmarrja e një numri hapash të ngadaltë dhe të vështirë që krijojnë marrëdhënie të reja rregullatore midis qeverive qendrore dhe atyre lokale duke përfshirë:  

• Transferimin e aseteve;  
   
• Decentralizimi i funksioneve dhe por në të njëtën kohe dhe kalimi i burimeve përkatëse të të ardhurave drejt dhe për qeverisjen vendore.  
  
   
  
  Bashkitë kanë kompetenca të kufizuara tatimore lokale nga të cilat mund të financojnë shërbimet që u janë caktuar. Si rezultat, nivelet e disa shërbimeve kërkojnë angazhim më të plotë për të qenë cilesisht dhe në kohë tek qytetarët. 

.

 Decentralizimin e kontrolleve të nevojshme të menaxhimit.  

Qeveritë ndonjëherë kanë gjymtuar aftësinë e qeverive vendore për të kryer funksione të reja duke dështuar në decentralizimin e kontrolleve të menaxhimit por nga ana tjetër edhe pushtetet vendore vuajnë nga kapaciteti i dobët institucional.  Kjo është shpesh për shkak të mungesës së burimeve financiare për të tërhequr dhe mbajtur staf të kalibrit të lartë. Kapaciteti institucional kërkon gjithashtu kohë për t’u zhvilluar.  Ndërtimi i kapaciteteve institucionale në nivel lokal kërkon gjithashtu mbështetje të vazhdueshme nga qendra.  
Gjithashtu, kjo perspektivë e re ka pasoja të mëdha për ndihmën e jashtme pasi fton donatorët që:  

1. Të mbështesin decentralizimin si një mjet për të promovuar qasjet territoriale ndaj zhvillimit lokal;  
2. Të pranojnë se kapaciteti i autoriteteve lokale për të luajtur një rol zhvillimi varet nga ekzistenca e një sistemi efektiv të marrëdhënieve me nivelet e tjera të qeverisjes.  
    
   
   Sfida  
   
   Ka ende paqartësi ku fillon dhe mbaron autoriteti rregullues apo administrativ mes bashkive dhe qeverisë. E mira do të ishte që për çdo funksion të kishte qartësi për të gjitha llojet e kompetencave rregullatore, administrative, shërbimi dhe investimi për të shmangur përplasjet institucionale. Përmendim këtu emërimin e personelit arsimor apo rasti i dhënies së lejeve mjedisore midis bashkive dhe agjensive rajonale të mjedisit.  
   Ndërkohë që bashkitë kanë bërë përpara dhe duhet të bëjnë më të mirën lidhur me efiçensën e strukturave dhe mirëqeverisjen pasi dhe kuadri ligjor aktual nuk parashikon pengesa,  
   
    
   
   Për autonominë fiskale dhe zhvillimin ekonomik bashkitë janë shumë të kufizuara për shkak të sistemit aktual financiar. Bashkitë janë të varura nga financat qendrore dhe nuk kanë mjetet e fuqinë e duhur për të arritur objektivin e zhvillimit ekonomik vendor.  

Në fuqizimin e demokracisë dhe qeverisjes vendore, elementi thelbësor është decentralizimi fiskal, i nënkuptuar si aftësia për të përfituar dhe mbledhur burime të mjaftueshme financiare dhe për ti përdorur këto burime për ti ofruar shërbime komunitetit, sipas nevojave dhe preferencave të tyre, pa ndërhyrjen e tepërt apo të vazhdueshme të niveleve më të larta të qeverisjes.  

Faktori financiar (1 % e PBB për transfertën e pakushtëzuar është nivel shumë i ulët) gjë në të cilën ndikon kapaciteti i dobët vendor për të gjeneruar të ardhura vendore. Por p.sh nese bashkite do te ishin perfituese edhe të ardhurave të eksporteve, kjo do te kishte ndikim pozitiv ne buxhetet vendore.  

Po kështu ka një dallim në sherbim dhe aftesitë e bashkive për tu nisur dhe nga madhësia e bashkisë, e madhe, e mesme, apo e vogel dhe për këtë mund te:

Të nxitet, lehtësohet dhe strukturohet një komunikim dhe bashkëpunim vertikal – horizontal– ndërkufitar mes NJQV, sipas fushave dhe funksioneve;  

Të zhvillohen instrumente të solidaritetit dhe procese të binjakëzimit mes NJQV (e madhee vogël, apo e vogël-e vogël);  

Të nisë dhe të formalizohet nënkontraktimi sipas funksioneve të kërkuara dhe profesioneve të munguara, nga ana e qeverisjes qëndrore apo NJQV fqinje/të ngjashme;  

Në Elbasan  

• Përvojë të mirë në lidhje me krijimin e një kulture organizative në shërbim të komunitetit, dhe me përballjen e ndryshimit me komunitetet e zonave rurale (ish komuna) të cilët nuk zgjidhnin më një kryetar e një këshill aq afër me ta por do të kishin një administrator të emëruar si lidhja kyçe më bashkinë.  
  
   
• Funksionimi i e-sistemit për shërbimin ndaj qytetareve  
  
   
• Decentralizimi dhe ofrimi i shërbimeve sociale nga organizata të shoqërisë civile. Një mori aktorësh jashtë sektorit publik – sindikatat, universitetet, fondacionet filantropike, OJF – ndikojnë në performancën publike. Ndër të tjera, ato mund të ndihmojnë në mbajtjen e përgjegjësisë nga pushteti vendor. Grupe të tilla, të njohura kolektivisht si “shoqëria civile”, mund të plotësojnë gjithashtu administratën lokale në kërkim të qeverisjes më të përgjegjshme dhe efektive.  

Në përfundim të gjithë kompeticioneve kombëtare sportive, Kryetari i Bashkisë Z. Gledian Llatja ka bërë edhe një përmbledhje të punës së ekipeve të Klubit Shumësportësh Elbasani.  

Duke qenë një qytet me traditë dhe kulturë, Elbasani shquhet edhe për mbështetjen që i ka dhënë sportit në përgjithësi. Ndaj kryetari i Bashkisë, në fjalën e tij përshëndetëse në këtë takim, është ndalur tek arritjet e larta sportive të ekipeve të Elbasanit gjatë viteve 2021 – 2022, ndërsa ka shprehur edhe një herë mbështetjen e tij maksimale për Klub Sport Elbasanin.   

“Sportin e kemi të gjithë bashkë prioritet, e do qyteti, e do bashkia, e duan elbasanasit, e do rinia e elbasanit në të gjitha aspektet e tij. Masivizimi i sportit është një nga sfidat kryesore që ne kemi. Të gjitha sportet kanë vlerën e vet, duan një përfaqësim dinjitoz, jemi një qytet me kulturë e tradita. Puna jonë, dhe vëmëndja ime është e pakufishme, për problematikat që ne kemi”, tha Llatja.  

Sipas tij, edhe pse aktualisht Bashkia e Elbasanit ka edhe problematikat e saja financiare, ndër to edhe në infrastrukturë, sërisht mbështetja për sportin do të vijojë.  

“Më kryesorja është që qytetarët ta kenë pasionin për sportin, dhe të krenohen me sportin tonë. Ne kemi bërë një punë të mirë të gjithë bashkë, ndaj dua t’ju falenderoj për përkushtimin që jepni.  Jap mbështetjen time maksimale për të gjithë sakrificën dhe  punën e mirë që keni bërë. Për Elbasanin, sporti është një vlerë e madhe, kemi dashur, e duam dhe duam ta shohim në nivele më të larta. Për këtë po punojmë të gjithë bashkë. Kemi pasur rezultate të larta, në shumë disiplina, jemi vlerësuar maksimalisht si qytet nga ana juaj, ndaj nuk ka për t’u harruar e gjithë kjo punë që bëhet. Tashmë jemi në përfundim të Muzeut të Sporteve, në vijim do të bëjmë edhe broshura dhe libra përkatës, duhet t’i bëjmë të gjitha publike”.  

Nga ana e tij, drejtori i Klub Sport Elbasanit Artin Kovaçi u shpreh se ” të gjithë bashkë po punojmë për një ringritje të Klubit të Elbasanit në të gjitha drejtimet. Guri i themelit është krijimi i kushteve të sportistit,por edhe ana financiare, ku një mbështetje ka dhënë kryetari i Bashkisë së Elbasanit Z. Gledian Llatja, dhe me plot gojën e quajmë Presidenti i Sport Klub Elbasanit. Por falenderojmë edhe dashamirësit e sportit që kanë kontribuar për ngritjen e Sport Klub  Elbasanit. Do të pasurojmë traditën e sportit ndër vite”.  

Kryetari i bashkisë Z. Gledian Llatja ka.pritur ne një vizitë në zyrën e tij  anëtarin e partisë Laburiste Britanike  ish-Kryetarin e grupit të miqësisë Shqiptaro-Britanike dhe ish-deputetin e parlamentit Britanik, z.John Grogan. Në këtë takim mes miqsh janë diskutuar shumë projekte në të ardhmen për Elbasanin, ndërsa kryebashkiaku Llatja i ka prezantuar  Z. John Grogan edhe resurset e shumta historike, turistike dhe kulturore që ka Elbasani ndër shekuj. Në fokus të këtij takimi mes tyre ishte edhe përforcimi i miqësisë mes dy vendeve  në kuadër edhe të 100 vjetorit të marrëdhënieve Shqipëri – Britani. Pas takimit kryebashkiaku Llatja u shpreh se ‘ kisha kënaqësin të takoja ditën e sotme një mik të mirë të Shqipërisë, anëtarin e Partisë Laburiste Britanike, ish-Kryetarin e grupit të miqësisë Shqiptaro-Britanike dhe ish-deputetin e parlamentit Britanik, z.John Grogan. Në një bisedë shumë miqësore ndam sëbashku ide dhe projekte për të ardhmen e Elbasanit duke përforcuar edhe më shumë miqësinë mes vendeve tona, në këtë vit të 100-vjetorit të marrëdhënieve Shqiptaro-Britanike.